Chúng ta đã đi qua rất nhiều các khái niệm và định nghĩa “Chất lượng là gì”. Nhưng đó là những định nghĩa thuần về sản xuất, còn bạn, là người sử dụng cuối cùng. Cũng là khách hàng một cách đường đường chính chính, vậy bạn nghĩ thế nào là một sản phẩm chất lượng khi bạn cầm trên tay một chiếc điện thoại, một đôi giày, hay thậm chí là một chiếc áo thun. Thật ra thì chất lượng của một sản phẩm được mô tả và đánh giá theo nhiều khía cạnh, và Garvin đã phân biệt 8 khía cạnh của chất lượng một cách rõ ràng như sau:
Khía cạnh chất lượng số 1: Hiệu suất(Performance)
Liệu sản phẩm có làm được những tính năng mà nó được kì vọng, và sau khi làm được những tính năng được kì vọng thì hiệu quả như thế nào. Ví dụ một chiếc điện thoại Android có chức năng nhận diện khuôn mặt, thì khía cạnh hiệu suất sẽ được đánh giá ở việc chiếc máy này có khả năng nhận diện khuôn mặt không, và nhận diện có tốt không? Nhanh không? Nếu có thì đây là một chiếc máy được xem là “ chất lượng”.
Khía cạnh chất lượng số 2: Độ tin cậy
Tần suất hư hỏng của sản phẩm như thế nào? Nói đơn giản là sản phẩm vẫn giữ hiệu suất cao trong một quảng thời gian. Ví dụ một chiếc tai nghe được bảo hành 1 năm, với điều kiện vận hành là trong môi trường có thể có mồ hôi, muối…trong suốt thời gian này tai nghe vẫn hoạt động bình thường với hiệu suất cao, ngược lại những sản phẩm có động hư hỏng, hoặc hỏng vặt cao thì được xem là có độ tin cậy thấp.
Khía cạnh chất lượng số 3: Độ bền bỉ
Tuổi thọ của sản phẩm là bao lâu?
Khía cạnh này rất quan trọng trong nghành ô tô, hàng không một bộ máy có thể hoạt động bền bỉ trong 10 năm. Hoặc một chiếc máy ảnh như hình bên cạnh, có thể hoạt động trong môi trường khắc nghiệt, chống va đập trong thời gian dài.
Khía cạnh chất lượng số 4: Dễ Thay Thế
Có dễ sữa chữa khi cần hay không?
Khía cạnh này nói lên quan điểm của khách hàng khi mà sản phẩm bị hỏng hóc, có dễ tìm phụ tùng thay thế, giá phụ tùng có đắt không? Thay có nhanh không? Có tính kinh tế không?
Ví dụ: Một chiếc xe máy Honda và một chiếc Piaggio, khi hư hỏng chiếc xe máy Honda rất dễ tìm phụ tùng, sửa ở tiệm xe máy nào cũng được với giá rất tốt, ngược lại chiếc Piaggio thì rất kén chỗ sửa chữa, và giá phụ tùng rất cao.
Khía cạnh chất lượng số 5: Tính Thẩm Mỹ
Khía cạnh này về mức độ thẩm mỹ ngoại quan của sản phẩm, một sản phẩm khi cầm lên cho ta cảm giác chắc chắn, sang trọng, lịch lãm. Những yếu tố này liên quan đến sự lựa chọn và phối hợp màu sắc, hình dáng, kích thước, phong cách, bao bì…Ví dụ bên cạnh là một chiếc Noika X6, nó cho ta một cái cảm giác yêu ngay từ cái nhìn đầu tiên.
Khía cạnh chất lượng số 6: Tính Năng
Khía cạnh này nói về tính năng của sản phẩm, ví dụ một chiếc điện thoại di động thì tính năng cơ bản là nge và gọi. Nhưng càng ngày thì càng thay đổi, hôm nay nếu chỉ có nge gọi chắc không ai nghĩ đó là một chiếc điện thoại. Mà phải là chụp ảnh, 4G, truy cập internet, dung lượng lưu trữ cao, nhận diện khuôn mặt….
Khía cạnh chất lượng số 7: Thương Hiệu
Đánh giá sản phẩm dựa trên danh tiếng và thương hiệu của công ty:
– Khía cạnh này thì quá dễ hiểu rồi, ví dụ điện thoại mà mua của Apple thì quá tốt, ngon, bền, đẹp rẻ thì không ^^. Xe máy thì Honda, ô tô thì Toyota…Thậm chí đi máy bay những hãng như Vietnam Airline thì ít trễ giờ hơn Việt Jet chẳng hạn. Nói chung nghành nào cũng có những thương hiệu mà danh tiếng có từ lâu đời và đã được chứng minh trong “quá khứ”. Làm cho khách hàng có cảm giác đó là một sản phẩm chất lượng và an tâm hơn.
Khía cạnh chất lượng số 8: Đúng Chuẩn
Sản phẩm có được thiết kế chính xác theo tiêu chuẩn không?
Một sản phẩm chất lượng cao phải là một sản phẩm đáp ứng được tất cả những yêu cầu đặt ra, như kích thước, màu sắc, độ hoàn thiện. Đa số các sản phẩm hiện này đều là kết quả của sự lắp ráp hàng tram, hàng nghìn linh kiện nhỏ khác. Nếu các linh kiện không theo đúng chuẩn định trước, thì chắc chắn thành phẩm sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều.
Mong rằng 8 khía chất chất lượng nói trên đã giúp các bạn có một hình dung cụ thể hơn về các khía cạnh của chất lượng, cầm một sản phẩm trên tay các bạn có thể đánh giá nó đạt chất lượng ở phương diện gì. Để đọc thêm các bài viết khác về chất lượng mời các bạn vào Việt quality(Vietquality) mục chất lượng.
Tuấn Huỳnh